Firmy szukają sposobu na niedobór talentów

Grupa pracodawców, którzy wskazują trudności z rekrutacją potrzebnych pracowników, jest najmniejsza od pięciu lat, lecz nadal jest to dwie trzecie firm.

Publikacja: 09.01.2024 03:00

Firmy szukają sposobu na niedobór talentów

Foto: Adobe Stock

Finanse i nieruchomości, sektor FMCG (dóbr i usług konsumenckich) oraz energetyka i usługi komunalne – w tych branżach pracodawcy najczęściej mówią o problemach ze znalezieniem kandydatów z niezbędnymi umiejętnościami.

Takie trudności odczuwa tam ponad siedem na dziesięć firm – wynika z przygotowanej przez agencję zatrudnienia ManpowerGroup tegorocznej edycji raportu „Niedobór talentów”, który „Rzeczpospolita” opisuje jako pierwsza. Raport jest podsumowaniem badania, które w październiku ub. roku objęło ponad 40 tys. pracodawców z 41 krajów, w tym z Polski, i pokazało, że deficyt potrzebnych pracowników jest teraz nieco mniejszym problemem niż przed rokiem, zarówno nad Wisłą, jak i na świecie.

Postawić na reskilling

Spowolnienie gospodarcze sprawiło, że na świecie odsetek pracodawców wskazujących problemy z pozyskaniem odpowiednich pracowników spadł do 75 proc., czyli o 2 pkt proc. w ujęciu rocznym, wracając do poziomu z 2022 r. (globalną średnią podwyższają Japonia, Niemcy, Izrael i Grecja, gdzie ponad osiem na dziesięć firm boryka się z niedoborem talentów). Z kolei w Polsce ten problem zgłasza obecnie 66 proc. firm, czyli o 6 pkt proc. mniej niż przed rokiem i najmniej od 2019 r.

Zdaniem Tomasza Walenczaka, dyrektora generalnego ManpowerGroup w Polsce, ten spadek wskazuje na to, że z punktu widzenia pracodawców sytuacja na polskim rynku zaczyna się nieco poprawiać. Nie bez znaczenia jest też rekordowa aktywność zawodowa Polaków (pod koniec III kw. ub.r. pracowało 16,9 mln osób w wieku 15–89 lat) w połączeniu z widocznym w 2023 r. spadkiem rekrutacji.

Katarzyna Pączkowska, dyrektor ds. rekrutacji stałej w Manpower, zwraca też uwagę, że wyzwania z pozyskaniem pracowników o potrzebnych kompetencjach zgłaszane przez firmy przez ostatnie pięć lat skłoniły wiele z nich do podjęcia działań, aby zmniejszyć skalę problemu. Pracodawcy częściej inwestują w rozwój kadry – w upskilling i reskilling pracowników, w tym w szkolenia związane z obsługą nowych systemów czy maszyn, kursy podnoszące kwalifikacje techniczne. Widać to zwłaszcza w dużych firmach, powyżej 1000 pracowników, które rzadziej narzekają na niedobór talentów.

O tym trendzie mówi też Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich. Według niego utrzymująca się już od dłuższego czasu silna bariera podaży pracy i braku potrzebnych pracowników sprawia, że w firmach rośnie świadomość tego, że same muszą inwestować w przekwalifikowanie i podwyższanie kwalifikacji załogi. I coraz częściej to robią, co pomaga też zmniejszyć problem niedoborów kadr.

W cenie wiedza IT

Pomimo ogólnego spadku niedoboru talentów we wszystkich regionach w większości są firmy narzekające na ten problem. Najczęściej dotyka on firm we wschodniej Polsce (76 proc.) i większych pracodawców (250–1000 pracowników). Wiele jednak zależy od branży. Podczas gdy najrzadziej na niedobór talentów narzekają firmy z branży komunikacji, w tym mediów (54 proc.) i spółki technologiczne, to w finansach i nieruchomościach ten problem wskazuje 74 proc. badanych.

Opinia dla „Rz"
Andrzej Kubisiak, zastępca dyrektora Polskiego Instytutu Ekonomicznego

Najniższy od 2019 roku niedobór talentów w Polsce to w dużej mierze wynik spowolnienia gospodarczego w ostatnich kwartałach. Przy malejącej podaży krajowych zasobów pracy można by oczekiwać rosnącej rywalizacji o kadry, jednak ta nie nastąpiła ze względu na dość niski popyt na rynku i dopływ cudzoziemców. W wyniku agresji Rosji na Ukrainę nasz rynek doświadczył masowego napływu uchodźców, którzy zwiększyli siłę roboczą w naszym kraju. Ta sytuacja może jednak ulec wyraźnej zmianie w nadchodzących miesiącach, bo konsensus analityków zakłada ożywienie gospodarcze. Może to przynieść wzrost liczby nowych miejsc pracy, a mobilizacja wojskowa w Ukrainie i zmiany przepisów w Białorusi mogą przełożyć się na ograniczone migracje pracowników ze wschodu. ∑

Nie zmieniła się natomiast pierwsza trójka najbardziej deficytowych umiejętności. Podobnie jak przed rokiem (i tak jak na świecie) pracodawcy w Polsce najczęściej mają problemy z pozyskaniem kandydatów z kompetencjami w obszarze IT & analizy danych (23 proc.). Wraz z rozwojem cyfryzacji i robotyzacji nasilił się też problem niedoboru umiejętności technicznych, które w tym roku awansowały na drugie miejsce (22 proc. firm), wyprzedzając kompetencje z obszaru sprzedaży i marketingu. Na ich deficyt narzeka co piąta firma, a taki sam odsetek pracodawców wskazuje też niedobór kandydatów znających się na logistyce i operacjach.

Zestaw deficytowych kompetencji pokazuje też globalne badanie. – Rynek pracy przechodzi technologiczną transformację, dążąc ku wykorzystaniu sztucznej inteligencji, digitalizacji i automatyzacji wielu procesów, więc umiejętności pracowników z zakresu IT & analizy danych są tymi najbardziej poszukiwanymi – zaznacza Tomasz Walenczak.

W ramach przeciwdziałania niedoborowi talentów firmy najczęściej planują zwiększenie elastyczności miejsca i czasu pracy (45 proc.), podwyżki wynagrodzeń (39 proc.), rośnie też gotowość do większej elastyczności zatrudnienia, w tym pracy na niepełny etat (30 proc.).

Finanse i nieruchomości, sektor FMCG (dóbr i usług konsumenckich) oraz energetyka i usługi komunalne – w tych branżach pracodawcy najczęściej mówią o problemach ze znalezieniem kandydatów z niezbędnymi umiejętnościami.

Takie trudności odczuwa tam ponad siedem na dziesięć firm – wynika z przygotowanej przez agencję zatrudnienia ManpowerGroup tegorocznej edycji raportu „Niedobór talentów”, który „Rzeczpospolita” opisuje jako pierwsza. Raport jest podsumowaniem badania, które w październiku ub. roku objęło ponad 40 tys. pracodawców z 41 krajów, w tym z Polski, i pokazało, że deficyt potrzebnych pracowników jest teraz nieco mniejszym problemem niż przed rokiem, zarówno nad Wisłą, jak i na świecie.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Rynek pracy
Najbardziej atrakcyjne branże dla polskich pracowników. Jest nowy lider
Rynek pracy
Coraz więcej ciekawych ofert pracy dla zewnętrznych pracowników
Rynek pracy
Chcemy zarabiać na Zachodzie, ale mieszkając w Polsce
Rynek pracy
Czterdziestolatkowie to najliczniejszy rocznik pracujących
Rynek pracy
Polacy nie boją się zwolnień. Bo wcale nie ma ich tak dużo